Ters dut aşısı nasıl uygulanır, adımları nelerdir?

Dut ağaçlarında verim artışı ve meyve kalitesini iyileştirmek amacıyla uygulanan ters dut aşısı, özel bir aşılama tekniğidir. İlkbahar döneminde yapılan bu yöntem, aşı kaleminin ters konumlandırılmasıyla daha hızlı kaynaşma sağlar. Aşının başarısı, doğru zamanlama, keskin alet kullanımı ve kambiyum tabakalarının teması gibi kritik detaylara bağlıdır.

25 Kasım 2025

Ters Dut Aşısı Nedir?


Ters dut aşısı, dut ağacının gövdesine veya kalın dallarına yapılan ve ağacın verimini artırmak, meyve kalitesini iyileştirmek veya farklı bir dut çeşidi elde etmek için kullanılan bir aşılama yöntemidir. Bu yöntem, özellikle dut yetiştiriciliğinde yaygın olarak tercih edilir ve genellikle ilkbahar aylarında, ağacın aktif büyüme döneminde uygulanır. Ters dut aşısı, adını aşı kaleminin ters bir şekilde yerleştirilmesinden alır ve bu sayede daha hızlı kaynaşma sağlanır.

Ters Dut Aşısının Uygulama Adımları


Ters dut aşısını başarılı bir şekilde uygulamak için aşağıdaki adımları takip etmeniz önerilir. Bu adımlar, aşının tutma şansını artıracak ve sağlıklı bir büyüme sağlayacaktır:

  • 1. Zamanlama ve Hazırlık: Ters dut aşısı için en uygun zaman, ilkbahar mevsiminde ağacın tomurcuklarının henüz patlamaya başladığı dönemdir. Bu, genellikle mart-nisan aylarına denk gelir. Aşı yapmadan önce, anaç ağacın (aşının yapılacağı ağaç) sağlıklı ve hastalıksız olduğundan emin olun. Ayrıca, aşı kalemi olarak kullanacağınız dut dalının da genç, taze ve en az bir yıllık olmasına dikkat edin.
  • 2. Alet ve Malzemelerin Temini: Aşı işlemi için keskin bir aşı bıçağı veya budama makası, aşı macunu, bağlama malzemesi (örneğin, aşı bandı veya rafya) ve dezenfektan (ağaç hastalıklarını önlemek için) gereklidir. Tüm aletleri kullanmadan önce dezenfekte ederek temizleyin.
  • 3. Aşı Kaleminin Hazırlanması: Aşı kalemi olarak seçtiğiniz dut dalından, üzerinde 2-3 sağlıklı tomurcuk bulunan 10-15 cm uzunluğunda bir parça kesin. Kalemin alt kısmını, ters bir "V" şeklinde veya çentikli olacak şekilde keskin bir açıyla budayın. Bu, kalemin anaçla daha iyi kaynaşmasını sağlayacaktır. Kalemi hemen kullanmayacaksanız, nemli bir bezle sararak kurumasını önleyin.
  • 4. Anaç Üzerinde Kesim Yapılması: Anaç ağacın gövdesinde veya kalın bir dalında, aşı yapmak istediğiniz bölgeyi seçin. Bu bölgeyi temizleyerek pürüzsüz hale getirin. Daha sonra, anaç üzerinde aşı kaleminin boyutuna uygun bir kesim yapın. Kesim, kalemin ters yerleştirileceği şekilde, genellikle yukarı doğru bir açıyla olmalıdır. Kesimin derinliği, anaç kabuğunun altındaki canlı dokuya (kambiyum tabakası) ulaşacak şekilde ayarlanmalıdır.
  • 5. Aşı Kaleminin Yerleştirilmesi: Hazırladığınız aşı kalemini, anaçtaki kesime ters bir şekilde yerleştirin. Yani, kalemin kesilmiş kısmı anaçtaki kesimle tam olarak temas edecek şekilde oturtun. Bu sırada, kalem ve anaçtaki kambiyum tabakalarının üst üste gelmesine özen gösterin; bu, aşının tutması için kritik öneme sahiptir.
  • 6. Bağlama ve Koruma: Aşı kalemi yerleştirildikten sonra, aşı bandı veya rafya ile sıkıca bağlayın. Bağlama işlemi, kalemin kaymasını önlemeli ancak aşırı sıkmamalıdır. Daha sonra, aşı bölgesini hava ve hastalıklardan korumak için aşı macunu ile kapatın. Macun, kesik yüzeyleri tamamen örtecek şekilde uygulanmalıdır.
  • 7. Sonrasında Bakım: Aşı yapıldıktan sonra, ağacı düzenli olarak sulayın ve gübreleme yapın. Aşının tutup tutmadığını kontrol etmek için 2-3 hafta bekleyin; tomurcukların yeşermesi başarılı olduğunu gösterir. Bağlama malzemesini, aşı kaynaştıktan sonra (yaklaşık 1-2 ay sonra) çıkarın ve yeni sürgünlerin büyümesine izin verin.

Önemli İpuçları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler


Ters dut aşısının başarısı, doğru teknik ve zamanlamaya bağlıdır. Aşağıdaki noktalara dikkat ederek aşınızın tutma olasılığını artırabilirsiniz:

  • Aşı yaparken keskin aletler kullanın; körelmiş bıçaklar dokuları zedeleyerek başarı şansını düşürür.
  • Aşı kalemi ve anaç arasındaki kambiyum tabakasının temasına özen gösterin; bu, besin alışverişi için hayati öneme sahiptir.
  • Aşırı sıcak veya soğuk havalardan kaçının; ideal sıcaklık 15-25°C arasındadır.
  • Aşı sonrası ağacı stres faktörlerinden (örneğin, aşırı güneş veya rüzgar) koruyun.

Ters dut aşısı, biraz pratik gerektiren ancak etkili bir yöntemdir. Doğru adımları izleyerek, dut ağacınızın verimini artırabilir veya istediğiniz çeşidi elde edebilirsiniz. Unutmayın, sabır ve dikkat, aşılama sürecinin anahtarıdır!

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;