Rota aşısı hangi yaşa kadar uygulanabilir?

Rota aşısı, Rotavirus'un neden olduğu gastroenterit (mide ve bağırsak iltihabı) hastalığına karşı koruma sağlamak amacıyla geliştirilen bir aşıdır. Rotavirus, özellikle çocuklarda ciddi ishallere ve dehidrasyona yol açabilen bir virüstür. Aşı, hem canlı attenüe (zayıflatılmış) hem de inaktive (ölü) virüs formunda uygulanabilir.

Rota aşısı, dünya genelinde çocuk ölümlerinin önemli bir kısmını önlemekte kritik bir rol oynamaktadır. Her yıl milyonlarca çocuk rotavirüs enfeksiyonuna maruz kalmakta ve bunların bir kısmı hastaneye kaldırılmaktadır. Aşılama ile birlikte, hem hastalık oranları düşmekte hem de hastaneye yatışlar azalmaktadır.

Rota aşısı, genellikle bebeklik döneminde uygulanır. Aşının hangi yaşa kadar uygulanabileceği ise sağlık otoriteleri tarafından belirlenen protokollerle düzenlenmiştir.

• Bebeklere ilk doz genellikle 6-15 haftalıkken yapılır.
• İkinci doz ise 4-10 aylıkken uygulanmalıdır.
• Rota aşısının toplamda 3 doz olarak uygulanması önerilmektedir.
• Genel olarak, 8 aylıktan sonra rota aşısı yapılması önerilmez; çünkü bu dönemde aşının etkinliği azalır.

Rota aşısının etkinliği, yapılan klinik çalışmalarda yüksek oranlarda gösterilmiştir. Aşının güvenliği de geniş çaplı çalışmalarla kanıtlanmış olup, yan etkileri genellikle hafif düzeydedir. Ancak, bazı nadir yan etkiler arasında bağırsak tıkanıklığı (intussusception) bulunabilir. Bu nedenle, aşının uygulanacağı yaş aralığına dikkat edilmesi önemlidir.

Rota aşısının uygulanma yaşı ve protokolleri ülkeden ülkeye değişiklik gösterebilir. Gelişmiş ülkelerde aşılama programları genellikle daha sistematik ve yaygındır. Gelişmekte olan ülkelerde ise aşının erişilebilirliği ve uygulanma oranları farklılık gösterebilir.

• Gelişmiş ülkelerde, Rota aşısı genellikle ulusal aşı takvimlerinde yer almaktadır.
• Gelişmekte olan ülkelerde ise aşının maliyet ve erişim sorunları nedeniyle uygulanma oranları düşebilir.

Rota aşısı, özellikle bebeklik döneminde uygulanması gereken kritik bir aşıdır. 8 aylıktan sonra aşının etkinliği azalacağı için, aşının belirtilen yaş aralığında uygulanması büyük önem taşımaktadır. Sağlık otoriteleri tarafından belirlenen aşı takvimine uyulması, çocukların rotavirüs enfeksiyonuna karşı korunmasında etkili bir yöntemdir.

Bu bilgiler ışığında, rota aşısının uygulanabileceği yaş aralığına dikkat etmek, bireylerin sağlığı açısından son derece önemlidir. Aşılamanın, toplum sağlığı üzerindeki olumlu etkileri göz önüne alındığında, rota aşısının yaygınlaştırılması ve erişimin artırılması gerekmektedir.