Kpa aşısı ne işe yarar ve kimlere uygulanır?

KPA aşısı, Streptococcus pneumoniae adlı bakterinin neden olduğu pnömokok enfeksiyonlarına karşı koruma sağlayan bir aşıdır. Bu bakteri, zatürre, menenjit, sinüzit, orta kulak iltihabı ve sepsis gibi ciddi hastalıklara yol açabilir. Aşı, bakterinin yaygın suşlarına karşı bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalığın önlenmesine yardımcı olur. KPA aşısı, çocukluk dönemi aşı takviminde önemli bir yere sahiptir ve dünya genelinde birçok ülkede rutin olarak uygulanmaktadır. Aşı, özellikle çocuklarda ve risk gruplarında pnömokok kaynaklı komplikasyonları azaltmada etkilidir.

KPA aşısı, pnömokok bakterilerine karşı vücutta antikor üretimini tetikleyerek bağışıklık kazandırır. Bu sayede aşağıdaki faydaları sağlar:

• Pnömokok kaynaklı zatürre, menenjit ve orta kulak iltihabı gibi hastalıkların riskini azaltır.
• Hastaneye yatış oranlarını ve ciddi enfeksiyonlara bağlı ölümleri düşürür.
• Toplumda bakteri yayılımını sınırlayarak dolaylı koruma sağlar (sürü bağışıklığı).
• Özellikle çocuklarda sık görülen kulak enfeksiyonlarının tekrarlanmasını engeller.

Aşı, uzun süreli koruma sağlar ve pnömokok enfeksiyonlarının yaygın olduğu bölgelerde salgınları önlemede kritik rol oynar. Ayrıca, antibiyotik direnci gelişmiş pnömokok suşlarına karşı da etkili bir önlemdir.

KPA aşısı, öncelikle belirli yaş grupları ve risk altındaki bireylere önerilir. Genel olarak aşağıdaki gruplara uygulanır:

• Bebekler ve çocuklar: Rutin aşı takvimine göre, genellikle 2, 4, 6 ve 12-15. aylarda olmak üzere dört doz şeklinde uygulanır. Bu, çocukluk döneminde pnömokok enfeksiyonlarına karşı temel koruma sağlar.
• Yetişkinler: 65 yaş ve üstü bireyler, bağışıklık sistemi zayıflamış yaşlılar için önerilir, çünkü bu grup zatürre gibi komplikasyonlara daha yatkındır.
• Risk grupları: Kronik hastalığı olanlar (diyabet, kalp hastalığı, akciğer hastalığı gibi), bağışıklık sistemi baskılanmış bireyler (HIV/AIDS, kanser tedavisi görenler gibi), dalağı alınmış kişiler ve uzun süreli bakım evlerinde kalanlar.
• Sağlık çalışanları: Enfeksiyon riski yüksek olduğu için aşılanmaları tavsiye edilir.

Aşı, hamilelik döneminde genellikle önerilmez, ancak doktor önerisiyle risk değerlendirmesi yapılabilir. Aşı uygulaması öncesinde, alerjik reaksiyon öyküsü olanlar veya ateşli hastalık geçirenler için doktor konsültasyonu gereklidir.

KPA aşısı genellikle güvenli kabul edilir, ancak bazı hafif yan etkiler görülebilir:

• Aşı yerinde kızarıklık, şişlik veya ağrı.
• Hafif ateş, halsizlik veya iştahsızlık.

Ciddi alerjik reaksiyonlar nadirdir ve aşı sonrası gözlem önerilir. Aşı, soğuk zincir kurallarına uygun saklanmalı ve yetkili sağlık kuruluşlarında uygulanmalıdır. Unutulmamalıdır ki, aşılar bireysel ve toplumsal sağlık için hayati öneme sahiptir; KPA aşısı da çocuk ölümlerini azaltmada önemli bir araçtır.