Hpv aşısı ne işe yarar ve nasıl uygulanır?

HPV aşısı, insan papilloma virüsüne (HPV) karşı koruma sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir aşıdır. HPV, cinsel yolla bulaşan yaygın bir virüstür ve 100'den fazla farklı tipe sahiptir. Bu virüsün bazı tipleri, rahim ağzı kanseri, genital siğiller ve diğer kanser türlerine (örneğin, anüs, boğaz, vajina kanserleri) yol açabilir. Aşının temel işlevleri şunlardır:

• Yüksek riskli HPV tiplerine (örneğin, HPV 16 ve 18) karşı bağışıklık oluşturarak rahim ağzı kanseri gibi ciddi hastalıkları önlemek.
• Düşük riskli HPV tiplerine (örneğin, HPV 6 ve 11) karşı koruma sağlayarak genital siğillerin oluşumunu engellemek.
• Virüsün bulaşmasını ve yayılmasını azaltarak toplum sağlığını desteklemek.

Aşı, özellikle cinsel aktif olmadan önce uygulandığında en etkili korumayı sağlar, çünkü virüsle henüz karşılaşmamış bireylerde bağışıklık yanıtı daha güçlü olur. Ancak, cinsel aktif bireylerde de faydalı olabilir, çünkü henüz maruz kalınmamış HPV tiplerine karşı koruma oluşturabilir.

HPV aşısı, genellikle kas içine (intramüsküler) enjeksiyon yoluyla uygulanır ve çoğunlukla üst kol veya uyluk bölgesine yapılır. Uygulama süreci şu adımları içerir:

• Aşı, genellikle 2 veya 3 doz halinde verilir; doz sayısı aşının tipine ve kişinin yaşına bağlıdır. Örneğin, 9-14 yaş arası bireylerde 2 doz yeterli olabilirken, 15 yaş ve üstü için 3 doz önerilebilir.
• Dozlar arasında belirli aralıklar bulunur: İlk dozdan sonra, ikinci doz genellikle 1-2 ay sonra, üçüncü doz ise 6 ay sonra uygulanır. Bu, bağışıklık sisteminin güçlü ve uzun süreli koruma geliştirmesine yardımcı olur.
• Aşı, sağlık profesyonelleri (doktorlar veya hemşireler) tarafından steril koşullarda yapılmalıdır. Uygulama öncesinde kişinin genel sağlık durumu değerlendirilir ve olası alerjik reaksiyonlar kontrol edilir.

Aşı sonrası hafif yan etkiler görülebilir, bunlar arasında enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık veya hafif ateş bulunur; bu etkiler genellikle kısa sürelidir ve kendiliğinden geçer. HPV aşısı, dünya çapında birçok sağlık otoritesi tarafından önerilmekte ve rutin aşılama programlarına dahil edilmektedir. Aşı olmadan önce bir sağlık uzmanına danışmak, kişisel risk faktörlerine göre en uygun zamanlamayı belirlemek açısından önemlidir.