Güncel aşı takvimi nedir ve hangi aşılar var?

Aşı takvimi, sağlık otoriteleri tarafından belirlenen ve bireylerin belirli yaşlarda veya risk gruplarında yapılması önerilen aşıları içeren bir programdır. Türkiye'de güncel aşı takvimi, Sağlık Bakanlığı tarafından düzenlenir ve genellikle bebeklikten yetişkinliğe kadar olan dönemi kapsar. Aşılar, bulaşıcı hastalıklara karşı koruma sağlamak ve toplum bağışıklığını artırmak amacıyla uygulanır. Aşağıda, Türkiye'deki güncel aşı takvimi ve bu takvimde yer alan aşılar hakkında genel bilgiler bulunmaktadır. Ancak, aşı takvimi zamanla güncellenebileceğinden, en doğru ve güncel bilgiler için Sağlık Bakanlığı'nın resmi kaynaklarına veya bir sağlık uzmanına başvurmanız önerilir.

Bu dönem, doğumdan itibaren ilk 6 yılı kapsar ve temel aşılar genellikle bu süreçte uygulanır. Türkiye'deki güncel bebeklik ve çocukluk aşı takvimi şu şekildedir:

• Doğumda: Hepatit B aşısının ilk dozu.
• 1. ay: Hepatit B aşısının ikinci dozu.
• 2. ay: BCG (verem) aşısı, DaBT-İPA-Hib (difteri, boğmaca, tetanoz, çocuk felci ve Haemophilus influenzae tip b) aşısının ilk dozu, KPA (konjuge pnömokok aşısı) ilk dozu.
• 4. ay: DaBT-İPA-Hib aşısının ikinci dozu, KPA ikinci dozu.
• 6. ay: DaBT-İPA-Hib aşısının üçüncü dozu, Hepatit B aşısının üçüncü dozu, OPA (oral çocuk felci aşısı) ilk dozu, KPA üçüncü dozu.
• 12. ay: KPA pekiştirme dozu, KKK (kızamık, kızamıkçık, kabakulak) aşısının ilk dozu, suçiçeği aşısı ilk dozu.
• 18. ay: DaBT-İPA-Hib aşısının pekiştirme dozu, OPA ikinci dozu.
• 24. ay: Hepatit A aşısının ilk dozu (ikinci dozu 6-12 ay sonra).
• İlkokul 1. sınıf: DaBT-İPA aşısı pekiştirme dozu, KKK aşısı pekiştirme dozu, OPA pekiştirme dozu, suçiçeği aşısı pekiştirme dozu (eğer önceki dozlar tamamlanmamışsa).
• İlkokul 8. sınıf: Td (tetanos-difteri) aşısı pekiştirme dozu.

Yetişkinlerde aşı takvimi, genellikle çocukluk döneminde alınan aşıların pekiştirilmesi veya belirli risk faktörlerine göre düzenlenir. Örneğin:

• Grip aşısı: Her yıl, özellikle risk gruplarındaki yetişkinlere önerilir.
• Pnömokok aşısı: 65 yaş üstü bireyler veya kronik hastalığı olanlara uygulanır.
• Hepatit B aşısı: Daha önce aşılanmamış yetişkinler için önerilebilir.
• Tetanos-difteri aşısı: Her 10 yılda bir pekiştirme dozu önerilir.

Türkiye'deki aşı takviminde bulunan başlıca aşılar şunlardır:

• Hepatit B Aşısı: Karaciğer iltihabına neden olan Hepatit B virüsüne karşı koruma sağlar.
• BCG Aşısı: Verem (tüberküloz) hastalığına karşı korur.
• DaBT-İPA-Hib Aşısı: Beşli karma aşı olarak bilinir; difteri, boğmaca, tetanoz, çocuk felci ve Haemophilus influenzae tip b'ye karşı koruma sağlar.
• KPA Aşısı: Pnömokok bakterisinin neden olduğu menenjit ve zatürre gibi hastalıklara karşı korur.
• KKK Aşısı: Kızamık, kızamıkçık ve kabakulak hastalıklarına karşı etkilidir.
• Suçiçeği Aşısı: Suçiçeği hastalığını önlemeye yöneliktir.
• Hepatit A Aşısı: Hepatit A virüsünün neden olduğu sarılık ve karaciğer hastalıklarına karşı korur.
• OPA Aşısı: Ağızdan uygulanan çocuk felci aşısıdır.
• Td Aşısı: Tetanos ve difteriye karşı pekiştirme aşısıdır.

Aşı takvimi, bireyin sağlık durumuna, yaşına ve risk faktörlerine göre değişiklik gösterebilir. Özellikle hamilelik dönemi, kronik hastalıklar veya bağışıklık sistemi zayıflığı gibi durumlarda, aşı programı kişiselleştirilmelidir. Aşıların yan etkileri genellikle hafif olup, ciddi reaksiyonlar nadirdir. Aşı takibini düzenli yapmak ve sağlık kuruluşlarıyla işbirliği içinde olmak, koruyucu sağlık hizmetlerinin temelini oluşturur. Unutmayın, aşılar sadece bireyi değil, toplumu da hastalıklardan korumanın etkili bir yoludur.