Erişkinler için aşı takvimi nasıl olmalıdır?

Yetişkinlik döneminde de düzenli aşılanma, bireysel sağlığın korunması ve toplumdaki bulaşıcı hastalık riskinin azaltılması açısından büyük önem taşır. Bu rehber, erişkinler için önerilen temel aşıları ve genel uygulama zamanlamalarını özetlemektedir.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Erişkinler İçin Aşı Takvimi: Genel Bir Rehber

Erişkinler için aşı takvimi, yaş, sağlık durumu, meslek, seyahat alışkanlıkları ve önceki aşı geçmişi gibi faktörlere bağlı olarak kişiselleştirilmelidir. Genel olarak, yetişkinlerin belirli aşıları düzenli olarak yaptırması, bulaşıcı hastalıklardan korunma ve toplum sağlığını destekleme açısından önemlidir. İşte yetişkinler için önerilen temel aşılar ve genel bir takvim özeti:

1. Grip Aşısı (İnfluenza)

Her yıl sonbahar aylarında (Eylül-Kasım arası) tek doz olarak uygulanmalıdır. Özellikle 65 yaş üstü bireyler, kronik hastalığı olanlar (örneğin diyabet, kalp hastalığı) ve hamile kadınlar için önerilir.

2. Tetanoz, Difteri ve Boğmaca (Tdap veya Td)

Tdap aşısı (tetanoz, difteri, boğmaca): Erişkinlerde bir kez uygulanmalıdır, özellikle hamilelikte her gebelikte tekrarlanabilir.
Td aşısı (tetanoz ve difteri): Her 10 yılda bir rapel doz olarak tekrarlanmalıdır. Yaralanma durumlarında da gerekebilir.

3. Zona Aşısı (Herpes Zoster)

50 yaş ve üzeri yetişkinler için önerilir. İki doz şeklinde uygulanır (örneğin, Shingrix aşısı), dozlar 2-6 ay arayla yapılmalıdır. Bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde dikkatle değerlendirilmelidir.

4. Pnömokok Aşısı (Zatürre)

65 yaş ve üzeri tüm yetişkinler için önerilir. Genellikle PCV13 ve PPSV23 aşıları sırayla uygulanır (örneğin, PCV13'ten bir yıl sonra PPSV23). Kronik hastalığı olan genç yetişkinlerde de gerekebilir.

5. COVID-19 Aşısı

Güncel önerilere göre, temel seri ve gerektiğinde rapel dozlar uygulanmalıdır. Yaş, risk faktörleri ve varyantlara bağlı olarak takvim güncellenebilir; sağlık otoritelerinin tavsiyeleri takip edilmelidir.

6. HPV Aşısı (Human Papilloma Virüs)

26 yaşına kadar olan yetişkinler için önerilir, özellikle daha önce aşılanmamışlarda. 27-45 yaş arası bireylerde doktor önerisiyle yapılabilir. Genellikle 2 veya 3 doz şeklinde uygulanır.

7. Hepatit A ve Hepatit B Aşıları

Hepatit A: Risk altındaki bireyler (örneğin, seyahat edenler, kronik karaciğer hastaları) için iki doz şeklinde önerilir.
Hepatit B: Tüm yetişkinlerde, özellikle risk gruplarında (sağlık çalışanları, çok eşliler) üç doz olarak uygulanmalıdır. Bağışıklık durumu test edilebilir.

8. Kızamık, Kabakulak, Kızamıkçık (MMR) Aşısı

Doğumdan sonra aşılanmamış veya bağışıklığı olmayan yetişkinler için önerilir. Genellikle bir veya iki doz şeklinde uygulanır; hamilelik öncesi kontrol edilmelidir.

9. Menenjit Aşısı (Meningokok)

Risk altındaki bireyler (örneğin, dalak sorunu olanlar, üniversite öğrencileri, seyahat edenler) için önerilir. Tek doz veya rapel dozlar gerekebilir.

Genel Öneriler ve Takip

Aşı takvimi kişiye özel olmalıdır; bir sağlık uzmanıyla görüşülerek planlanmalıdır.
Seyahat edenler, ek aşılar (örneğin, sarıhumma, tifo) için danışmalıdır.
Kronik hastalıklar (diyabet, HIV) veya bağışıklık baskılanması durumunda, aşılar erken veya ek dozlarla uygulanabilir.
Düzenli sağlık kontrolleri sırasında aşı kayıtları gözden geçirilmeli ve güncellenmelidir.

Unutmayın, bu genel bir rehberdir ve bireysel ihtiyaçlar değişebilir. Her zaman bir doktor veya sağlık kuruluşundan profesyonel tavsiye alın. Aşılar, hem bireysel sağlığı korumak hem de toplumsal bağışıklığı güçlendirmek için hayati öneme sahiptir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar