Ceviz aşısı hangi tarihlerde ve nasıl uygulanır?

Ceviz aşısı, ceviz yetiştiriciliğinde kaliteli ve verimli çeşitlerin çoğaltılması için yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Aşılama, genellikle belirli mevsimlerde ve uygun koşullarda yapılır. İşte ceviz aşısı için uygun tarihler ve nasıl uygulandığına dair detaylı bilgiler:

Ceviz aşısı, genellikle iki ana dönemde yapılır: ilkbahar ve yaz ayları. Bu dönemler, bitkinin aktif büyüme evresinde olması nedeniyle aşının tutma şansını artırır.

• İlkbahar Aşısı: Mart-Nisan aylarında, ağaçların uyanmaya başladığı ve tomurcukların patladığı dönemde uygulanır. Bu dönemde, göz aşısı (özellikle yongalı göz aşısı) veya dilcikli aşı gibi yöntemler tercih edilir. Hava sıcaklığının 10-25°C arasında olduğu, don riskinin olmadığı günler seçilmelidir.
• Yaz Aşısı: Temmuz-Ağustos aylarında, ağaçların aktif büyüme döneminde yapılır. Bu dönemde, T-göz aşısı veya yongalı göz aşısı gibi yöntemler kullanılır. Aşılama, sıcak ve kurak günlerden kaçınılarak, nemin nispeten yüksek olduğu zamanlarda yapılmalıdır.

Genel olarak, ceviz aşısı için en uygun zaman, bölgenin iklim koşullarına bağlı olarak değişebilir. Örneğin, soğuk bölgelerde ilkbahar aşısı daha geç, sıcak bölgelerde ise daha erken yapılabilir. Aşılama öncesi, anaç ve kalemlerin sağlıklı olmasına dikkat edilmelidir.

Ceviz aşısı, çeşitli yöntemlerle uygulanabilir, ancak en yaygın olanları göz aşısı ve kalem aşısıdır. İşte temel adımlar:

• Hazırlık: Aşılama yapılacak anaç ağaç sağlıklı ve 1-2 yaşında olmalıdır. Kalemler (aşılanacak dal parçaları) ise, hastalıksız, iyi gelişmiş ceviz ağaçlarından alınmalı ve taze tutulmalıdır. Aşılama öncesi, aletler (aşı bıçağı, budama makası) dezenfekte edilmelidir.
• Göz Aşısı Yöntemi: Genellikle yaz aylarında uygulanır. Anaç üzerinde T şeklinde bir kesi açılır, kabuk hafifçe kaldırılır. Kalemden alınan bir göz (tomurcuk) bu kesiye yerleştirilir ve aşı bandı veya rafya ile sıkıca sarılır. Gözün hava almamasına dikkat edilir. Yaklaşık 2-3 hafta sonra, göz yeşil ve canlı kalıyorsa aşı tutmuş demektir.
• Kalem Aşısı Yöntemi: İlkbaharda uygulanır. Dilcikli aşı veya yarma aşı gibi teknikler kullanılır. Anaç ve kalem aynı kalınlıkta olacak şekilde kesilir, uyumlu yüzeyler birleştirilir ve aşı macunu ile sarılarak sabitlenir. Bu yöntemde, kalemlerin en az 2-3 göz içermesi önemlidir.
• Sonrası Bakım: Aşı tutana kadar, aşı bölgesi nemli tutulmalı ve güneşten korunmalıdır. Aşı bandı, 3-4 hafta sonra çıkarılabilir. Aşı tuttuğunda, anaç üzerindeki diğer sürgünler temizlenerek, aşılı kısmın gelişimi desteklenir.

Ceviz aşısı, doğru zaman ve teknikle yapıldığında yüksek başarı oranına sahiptir. Ancak, acemi yetiştiricilerin deneyimli kişilerden destek alması önerilir. Unutmayın, iklim ve toprak koşulları aşının başarısını etkileyebilir, bu nedenle yerel tarım uzmanlarına danışmak faydalı olacaktır.