Askerde hangi aşılar uygulanıyor ve neden?

Askerlik hizmeti, geniş bir nüfusun bir arada bulunduğu ve fiziksel aktivitenin yoğun olduğu bir ortam olduğundan, bulaşıcı hastalıklara karşı korunma büyük önem taşır. Türkiye'de askerlik sırasında uygulanan aşılar, Sağlık Bakanlığı'nın önerileri ve askeri sağlık protokolleri doğrultusunda belirlenir. Bu aşılar, hem askerlerin bireysel sağlığını korumak hem de toplu yaşam koşullarında salgın riskini azaltmak amacıyla yapılır. Aşağıda, genellikle askerlikte uygulanan aşılar ve nedenleri detaylı olarak açıklanmıştır. Unutmayın, bu liste genel bir rehberdir ve güncel uygulamalar için resmi kaynaklara başvurmanız önerilir.

Tetanoz aşısı, askerlikte en yaygın uygulanan aşılardan biridir. Askerler, eğitim sırasında kesici-delici aletlerle yaralanma riski taşıdığından, tetanoz bakterisinin neden olduğu ciddi bir enfeksiyondan korunmak için bu aşı yapılır. Tetanoz, kas spazmlarına ve solunum problemlerine yol açabilen ölümcül bir hastalıktır. Askerlerin genellikle daha önceki aşı kayıtları kontrol edilir ve gerekirse pekiştirme dozu uygulanır. Bu, askerlerin fiziksel aktiviteler sırasında oluşabilecek yaralanmalara karşı güvende olmasını sağlar.

Hepatit B, karaciğeri etkileyen ve kan yoluyla bulaşan viral bir hastalıktır. Askerlik ortamında, küçük kesikler veya kişisel eşya paylaşımı gibi durumlar bulaş riskini artırabilir. Hepatit B aşısı, askerleri bu virüse karşı korumak ve uzun vadeli karaciğer hastalıklarından sakınmak için uygulanır. Genellikle üç doz halinde yapılan bu aşı, askerlerin toplu yaşamda güvende olmasına katkıda bulunur. Aşı, hepatit B'nin kronik enfeksiyon, siroz veya karaciğer kanseri gibi komplikasyonlarını önlemeye yardımcı olur.

Grip aşısı, özellikle mevsimsel grip dönemlerinde askerlerin hastalanmasını ve bulaşıcılığı azaltmak için yapılabilir. Askerlikte, kalabalık barınma alanları ve yoğun fiziksel eğitim, grip virüsünün hızla yayılmasına neden olabilir. Bu da askeri operasyonları etkileyebilir ve verimliliği düşürebilir. Grip aşısı, askerlerin bağışıklık sistemini güçlendirerek iş göremezlik sürelerini kısaltır ve toplu sağlığı korur. Genellikle yıllık olarak uygulanan bu aşı, grip mevsimi öncesinde yapılır.

KKK aşısı, askerlerin çocukluk döneminde aşılanmamış olma ihtimaline karşı uygulanabilir. Bu hastalıklar, yüksek bulaşıcılığa sahiptir ve toplu yaşam alanlarında hızla yayılabilir. Kızamık, solunum yolu enfeksiyonlarına neden olurken, kabakulak testis iltihabı gibi komplikasyonlara yol açabilir. Kızamıkçık ise hamile kadınlarda ciddi doğum kusurlarına neden olabilir. Askerlikte bu aşının yapılması, salgınları önlemek ve askerlerin genel sağlığını desteklemek içindir. Genellikle tek doz veya gerekirse pekiştirme şeklinde uygulanır.

Menenjit, beyin ve omurilik zarının iltihaplanmasına neden olan ciddi bir hastalıktır ve askeri kamplar gibi kapalı ortamlarda bulaş riski yüksektir. Menenjit aşısı, özellikle meningokok bakterisine karşı koruma sağlar. Bu hastalık, hızlı ilerleyebilir ve ölümcül olabilir, bu nedenle askerlikte rutin olarak önerilir. Aşı, menenjitin yaygın türlerine karşı bağışıklık geliştirerek, askerlerin eğitim ve operasyonlar sırasında sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Genellikle tek doz halinde uygulanır, ancak risk faktörlerine göre değişebilir.

Askerlik sırasında, coğrafi konuma veya özel durumlara bağlı olarak ek aşılar da yapılabilir. Örneğin:

• Tifo aşısı: Kirli su veya gıda kaynaklı enfeksiyon riski olan bölgelerde.
• Hepatit A aşısı: Benzer şekilde, hijyen koşullarının zayıf olduğu yerlerde.
• Kuduz aşısı: Hayvan ısırığı riski yüksek olan alanlarda, önleyici olarak.

Bu aşılar, askerlerin görev yaptığı çevresel koşullara göre belirlenir ve salgınları önlemeyi hedefler.

Askerlikte aşı uygulamalarının temel nedenleri şunlardır:

• Bireysel Sağlık: Askerlerin fiziksel dayanıklılığını artırmak ve hastalıklardan korunmalarını sağlamak.
• Toplu Koruma: Kalabalık ortamlarda bulaşıcı hastalıkların yayılmasını engelleyerek, tüm birliğin sağlığını korumak.
• Operasyonel Hazırlık: Hastalıkların neden olabileceği iş gücü kaybını minimize etmek ve askeri görevlerin kesintisiz devam etmesini sağlamak.
• Maliyet Etkinlik: Aşılar, uzun vadede tedavi maliyetlerini düşürerek sağlık sistemine katkıda bulunur.

Genel olarak, askerlikte aşılar, hem askerlerin hem de toplumun sağlığını güvence altına alan önemli bir önleyici tedbirdir. Eğer askerlik yapacaksanız, aşı kayıtlarınızı kontrol ettirmeniz ve güncel sağlık önerilerini takip etmeniz faydalı olacaktır.