Üzüm aşısı çeşitleri nelerdir?

Asma yetiştiriciliğinde verimlilik ve dayanıklılık için kullanılan temel tekniklerden biri olan aşılama yöntemleri, farklı ihtiyaçlara ve koşullara uygun çeşitlilik sunar. Göz aşısından kalem aşısına, yeşil aşıdan maserasyon yöntemine kadar her bir teknik, belirli mevsimlerde ve asma özelliklerinde en iyi sonucu verecek şekilde tasarlanmıştır. Bu yöntemlerin doğru seçimi, hem hastalıklara dirençli hem de kaliteli üzüm üretiminde belirleyici rol oynar.

26 Kasım 2025

Üzüm Aşısı Çeşitleri ve Yöntemleri


Üzüm aşısı, asma yetiştiriciliğinde hastalıklara dayanıklı, verimli ve kaliteli çeşitler elde etmek için kullanılan önemli bir yöntemdir. Aşılama, genellikle anaç ve kalem olarak adlandırılan iki farklı asma parçasının birleştirilmesiyle yapılır. Üzüm aşıları, uygulama zamanı, yöntemi ve amacına göre çeşitlilik gösterir. İşte en yaygın üzüm aşısı çeşitleri:

1. Göz Aşısı (Tomurcuk Aşısı)

Göz aşısı, asmanın aktif büyüme döneminde veya dinlenme evresinde yapılabilen bir yöntemdir. Bu aşı türü, anaç üzerine tek bir tomurcuk (göz) yerleştirilerek gerçekleştirilir. Göz aşısı, genellikle daha az stres oluşturduğu ve yüksek başarı oranına sahip olduğu için tercih edilir. Başlıca göz aşısı çeşitleri şunlardır:
  • T Göz Aşısı: Anaç kabuğuna "T" şeklinde kesi açılarak, hazırlanan tomurcuk bu kesiye yerleştirilir. İlkbahar veya yaz aylarında yapılır.
  • Yama Göz Aşısı: Anaç ve kalemden aynı büyüklükte kabuk parçaları çıkarılarak, tomurcuklu yama anaç üzerine yerleştirilir. Özellikle kalın kabuklu asmalarda etkilidir.
  • Yongalı Göz Aşısı: Tomurcuk, altında ince bir odun tabakasıyla birlikte anaç üzerine monte edilir. Bu yöntem, daha güvenilir kaynaşma sağlar.

2. Kalem Aşısı


Kalem aşısı, genellikle asmaların dinlenme döneminde (kış sonu veya erken ilkbahar) yapılır ve bir dal parçası (kalem) kullanılarak gerçekleştirilir. Bu yöntem, daha hızlı büyüme ve güçlü bir bitki elde etmek için idealdir. Kalem aşısının yaygın çeşitleri şunlardır:
  • Yarma Aşı: Anaç gövdesi veya dalı düzgünce yarılarak, uçları V şeklinde kesilmiş kalemler bu yarığa yerleştirilir. Genellikle kalın anaçlar için kullanılır.
  • Kakma Aşı (İngiliz Aşısı): Anaç ve kalem aynı kalınlıkta olduğunda, her ikisine de zıt yönlerde eğik kesiler yapılarak birleştirilir. Bu, sıkı bir uyum sağlar.
  • Dilcikli Aşı: Kakma aşısına benzer, ancak anaç ve kalemde dilcikler oluşturularak daha sağlam bir bağlantı elde edilir.
  • Köprü Aşı: Don veya zararlılar nedeniyle zarar görmüş asmaları onarmak için kullanılır. Kalemler, hasarlı bölgenin üst ve alt kısımlarına bağlanarak besin akışını sağlar.

3. Yeşil Aşı

Yeşil aşı, asmaların aktif büyüme döneminde (yaz ayları) yeşil ve odunsu olmayan sürgünler kullanılarak yapılır. Bu yöntem, hızlı kaynaşma sağlar ve genç asmalar için uygundur. Özellikle göz aşısı varyasyonlarıyla birleştirilebilir.

4. Maserasyon Aşısı (Daldırma Aşı)

Bu yöntem, anaç asmanın bir dalının toprağa daldırılarak köklendirilmesi ve daha sonra ayrı bir bitki olarak dikilmesiyle yapılır. Daha çok çoğaltma amacıyla kullanılır ve özellikle zor köklenen üzüm çeşitleri için faydalıdır.

Üzüm Aşısı Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Aşı yöntemi seçilirken, iklim koşulları, asma yaşı, anaç ve kalem uyumu, hastalık direnci gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. Örneğin, filoksera gibi toprak hastalıklarına karşı dayanıklı anaçlar kullanılarak aşılama yapmak, başarı şansını artırır. Ayrıca, aşı zamanı doğru seçilmeli (genellikle ilkbahar veya yaz başı) ve aşı sonrası bakım (sulama, budama) düzenli yapılmalıdır.

Sonuç olarak, üzüm aşısı çeşitleri, yetiştiricinin ihtiyaçlarına ve koşullarına bağlı olarak değişiklik gösterir. Doğru yöntemle yapılan aşılama, sağlıklı, verimli ve uzun ömürlü asmalar elde etmeye yardımcı olur.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;