Kuduz aşısı nasıl uygulanır ve ne aşamalardan geçer?

Kuduz virüsüne maruz kalma durumunda uygulanan aşılama süreci, belirli aşamalardan oluşan hayati bir tedavi protokolüdür. Risk değerlendirmesiyle başlayan bu süreç, hızlı müdahale, düzenli takip dozları ve gerektiğinde antikor uygulamasını kapsayan kapsamlı bir yaklaşım sunar.

25 Kasım 2025

Kuduz Aşısı Uygulama Süreci ve Aşamaları


Kuduz aşısı, kuduz virüsüne maruz kalma riski olan durumlarda veya şüpheli bir hayvan ısırığı sonrasında uygulanan hayat kurtarıcı bir tedavidir. Aşı, virüsün vücutta yayılmasını önlemek için bağışıklık sistemini uyarır. İşte kuduz aşısının nasıl uygulandığı ve geçtiği aşamalar:

1. Risk Değerlendirmesi ve Maruziyetin Belirlenmesi


  • İlk adım, kişinin kuduz virüsüne maruz kalıp kalmadığını değerlendirmektir. Bu, genellikle bir hayvan ısırığı, tırmalama veya açık yaranın hayvan salyasıyla teması gibi durumları içerir.
  • Maruziyet şüphesi varsa, derhal tıbbi yardım alınmalıdır. Doktor, yaranın durumunu, hayvanın türünü ve kuduz riskini göz önünde bulundurarak aşı gerekliliğini belirler.

2. Hızlı Müdahale ve İlk Aşı Dozu


  • Kuduz şüphesi olan bir maruziyet sonrasında, mümkün olan en kısa sürede (tercihen 24 saat içinde) ilk aşı dozu uygulanır. Bu, virüsün sinir sistemine yayılmasını engellemek için kritik öneme sahiptir.
  • Aşı, genellikle kas içine (örneğin, kolun üst kısmına) enjekte edilir. Çocuklarda uyluk kası tercih edilebilir.

3. Aşı Takvimi ve Takip Dozları

  • Kuduz aşısı, belirli bir takvime göre uygulanır. Standart protokol, 4 dozdan oluşur: ilk doz (gün 0), ardından 3., 7. ve 14. günlerde takip dozları. Bazı durumlarda (örneğin, bağışıklık sistemi zayıf kişilerde) 5. bir doz gerekebilir.
  • Her doz, vücudun bağışıklık yanıtını güçlendirerek virüse karşı koruma sağlar. Aşı takvimi, doktor tarafından kişinin durumuna göre ayarlanabilir.

4. Kuduz İmmün Globulin (RIG) Uygulaması

  • Yüksek riskli maruziyetlerde (örneğin, derin ısırıklar veya kuduz olduğu doğrulanan hayvan teması), kuduz immün globulin (RIG) adı verilen bir antikor tedavisi de uygulanır. Bu, aşıyla eş zamanlı olarak verilir ve hemen koruma sağlar.
  • RIG, yaranın çevresine ve kas içine enjekte edilir. Bu, virüsün lokal olarak nötralize edilmesine yardımcı olur.

5. Yan Etkiler ve İzlem

  • Kuduz aşısı genellikle güvenlidir, ancak hafif yan etkiler görülebilir: enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık veya şişlik; baş ağrısı; hafif ateş; ve halsizlik.
  • Ciddi alerjik reaksiyonlar nadirdir, ancak aşı sonrası olağandışı belirtiler varsa derhal doktora başvurulmalıdır. Aşı süreci boyunca düzenli takip önemlidir.

6. Koruyucu Aşılama (Maruziyet Öncesi)

  • Bazı kişiler (örneğin, veterinerler, hayvan bakıcıları veya kuduz riski yüksek bölgelere seyahat edenler) maruziyet öncesi koruyucu aşılama yaptırabilir. Bu, 3 doz şeklinde uygulanır (gün 0, 7. ve 21. veya 28. günlerde).
  • Koruyucu aşılama, maruziyet durumunda daha az aşı dozu gerektirir ve tedaviyi hızlandırır.

Özet

Kuduz aşısı, hızlı ve düzenli uygulama gerektiren bir süreçtir. Maruziyet sonrası tedavi, risk değerlendirmesiyle başlar, ilk aşı dozu ve gerekirse RIG uygulamasıyla devam eder, ardından takip dozlarıyla tamamlanır. Erken müdahale, kuduzun ölümcül sonuçlarını önlemede hayati rol oynar. Şüpheli bir durumda, vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurun.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;