İğde ağacına ne zaman ve nasıl aşılama yapılır?

İğde ağacına aşılama, bitkinin verimini artırmak, meyve kalitesini iyileştirmek veya farklı çeşitler elde etmek için yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. İğde ağaçları genellikle dayanıklı ve uyumlu oldukları için aşılama işlemi başarılı sonuçlar verebilir. Aşağıda, iğde ağacına ne zaman ve nasıl aşılama yapılacağına dair detaylı bir rehber sunulmuştur.

İğde ağacına aşılama için en uygun zaman, bitkinin aktif büyüme dönemine denk gelen ilkbahar aylarıdır. Özellikle şu dönemler tercih edilir:

• İlkbahar başlangıcı (Mart-Nisan ayları): Ağacın tomurcukları henüz uyanmaya başladığında, sıcaklıkların 10-15°C civarında olduğu zaman ideal kabul edilir. Bu dönemde ağaç, aşılamaya daha iyi tepki verir ve kaynama süreci hızlanır.
• Yaz ayları (Haziran-Temmuz): Bazı aşılama yöntemleri, özellikle göz aşısı, yazın yapılabilir. Ancak aşırı sıcaklardan kaçınılmalı ve ağacın su stresi yaşamadığından emin olunmalıdır.

Aşılama için genel kural, ağacın dinlenme döneminin sona erdiği ve büyümenin başladığı zamanı seçmektir. Soğuk kış ayları veya aşırı sıcak yaz günleri, aşılama başarısını düşürebilir.

İğde ağacına aşılama için çeşitli yöntemler kullanılabilir. En yaygın olanları şunlardır:

• Göz Aşısı (T Göz Aşısı): Bu yöntem, genellikle yaz aylarında uygulanır. Anaç üzerinde T şeklinde bir kesi açılır ve buraya, üzerinde bir göz (tomurcuk) bulunan kalem parçası yerleştirilir. Sonrasında aşı bağı ile sabitlenir. İğde ağacında göz aşısı, hızlı kaynama sağlayabilir.
• Yarma Aşı: İlkbaharda tercih edilen bu yöntemde, anaç gövdesi veya dalı düzgünce yarılır ve içine hazırlanan kalem (aşı çubuğu) yerleştirilir. Kalem üzerinde 2-3 göz bulunmalıdır. Aşı macunu veya benzeri bir malzemeyle kapatılarak nem kaybı önlenir. İğde ağacının dayanıklı yapısı, yarma aşı için uygundur.
• Kakma Aşı: Bu yöntem, anaç üzerinde açılan bir yuvaya kalemin oturtulmasıyla yapılır. İlkbahar veya yaz başında uygulanabilir ve iğde ağacında iyi sonuç verir.

İğde ağacına aşılama yaparken genel adımlar şunlardır:

• Malzeme Hazırlığı: Temiz ve keskin bir aşı bıçağı, aşı bağı (örneğin, rafya veya özel aşı bandı), aşı macunu ve sağlıklı kalemler (aşılanacak çeşitten alınmış) hazırlayın.
• Anaç Seçimi: Aşılanacak iğde ağacının sağlıklı ve hastalıksız olmasına dikkat edin. Anaç, 1-2 yaşında genç bir dal veya gövde olabilir.
• Kalem Alma: Aşı için kullanılacak kalemler, iğde ağacının bir yıllık sürgünlerinden, üzerinde en az 2-3 göz bulunan parçalar şeklinde alınmalıdır. Kalemler taze ve canlı olmalı, kurumamış olmasına özen gösterilmelidir.
• Aşılama İşlemi: Seçilen yönteme göre (örneğin, yarma aşı) anaç üzerinde kesi yapın, kalemi yerleştirin ve aşı bağı ile sıkıca bağlayın. Aşı bölgesini aşı macunu ile kapatarak enfeksiyon ve kurumayı önleyin.
• Sonrasında Bakım: Aşı sonrası ağacı düzenli sulayın ve gübreleme yapın. Aşı bağını, kaynama gerçekleştikten sonra (genellikle 4-6 hafta içinde) çıkarın. Yeni sürgünlerin büyümesini izleyin ve gerektiğinde budama yapın.

Sonuç olarak, iğde ağacına aşılama, doğru zaman ve yöntemle yapıldığında yüksek başarı oranına sahiptir. İlkbahar aylarını tercih ederek, göz veya yarma aşı gibi tekniklerle bitkinizin verimliliğini artırabilirsiniz. Unutmayın, sabır ve düzenli bakım, aşılama sürecinin anahtarıdır.