Dut aşısı nasıl yapılır, hangi yöntemler kullanılır?

Dut ağacı aşısı, meyve kalitesini iyileştirmek, verimi artırmak veya farklı dut çeşitlerini bir arada yetiştirmek amacıyla yapılan bir bitki üretim tekniğidir. Dut ağaçları genellikle kolay aşı tutan yapıya sahiptir ve uygun koşullarda başarı oranı yüksektir. İşte dut aşısı yapımı için kullanılan yöntemler ve genel uygulama adımları:

Göz aşısı, özellikle yaz aylarında tercih edilen ve az malzeme gerektiren bir yöntemdir. Genellikle T göz aşısı veya yama göz aşısı şeklinde uygulanır.

• Anaç ağacın gövdesinde T şeklinde bir kesi açılır.
• Aşı kaleminden alınan tomurcuk (göz) bu kesiye yerleştirilir.
• Rafya veya aşı bandı ile sıkıca sarılarak sabitlenir.
• Tomurcuk uyandıktan sonra anaç üzerindeki diğer sürgünler temizlenir.

Kalem aşısı, ilkbaharda ağaçlar uyanmaya başladığında yapılır ve çeşitli alt yöntemlere ayrılır:

• Yarma Aşı: Anaç dalı düzgünce kesilip ortası yarılır, ucu V şeklinde hazırlanan kalem bu yarığa yerleştirilir.
• Kakma Aşı: Anacın kabuğu kaldırılarak, hazırlanan kalem buraya kakılır ve sarılır.
• Dilcikli Aşı: Hem anaç hem kalemde dilcikler açılarak birbirine kenetlenir, daha sağlam bir tutuş sağlanır.

Bu yöntem, anaç dalının kabuğunun kolay ayrıldığı ilkbahar döneminde uygulanır:

• Anacın kabuğu dikey olarak kesilir ve hafifçe kaldırılır.
• Aşı kalemi, ucu yontularak anaç kabuğunun altına yerleştirilir.
• Aşı bağı ile sıkıca bağlanır ve aşı macunu sürülerek korunur.

Dut aşısı, doğru teknikle uygulandığında yüksek başarı oranına sahiptir ve ağacın meyve özelliklerini iyileştirmek için etkili bir yoldur. Hangi yöntemin seçileceği, ağacın yaşına, mevsime ve aşı yapacak kişinin tecrübesine bağlı olarak değişebilir.