Difteri, tetanoz ve boğmaca aşısı nedir? hangi isimler var?

Difteri, tetanoz ve boğmaca aşısı, üç farklı hastalığa karşı koruma sağlayan birleşik bir aşıdır. Bu aşı, çocukluk dönemi aşı takviminde önemli bir yer tutar ve genellikle bebeklik ve çocukluk döneminde belirli aralıklarla uygulanır. Aşının temel amacı, bu hastalıklara neden olan bakterilere karşı bağışıklık sistemini güçlendirerek ciddi komplikasyonları ve ölüm riskini azaltmaktır. İşte her bir hastalık hakkında kısa bilgiler:

• Difteri: Solunum yollarında ciddi enfeksiyona neden olan bir bakteri hastalığıdır; boğazda gri bir zar oluşumu ve nefes almada zorluk gibi belirtilerle kendini gösterir.
• Tetanoz: Toprakta bulunan bir bakterinin yaralardan vücuda girmesiyle oluşur; kas spazmları, çene kilitlenmesi ve solunum problemlerine yol açabilir.
• Boğmaca: Şiddetli öksürük nöbetleriyle karakterize bir solunum yolu enfeksiyonudur; özellikle bebeklerde hayatı tehdit edebilir.

Bu aşı, genellikle "karma aşı" olarak da bilinir ve DTaP (çocuklar için) veya Tdap (ergen ve yetişkinler için) formlarında mevcuttur. Aşı, inaktive (ölü) bakteri bileşenleri veya toksoidler içerir, bu da hastalığa neden olmadan bağışıklık tepkisi oluşturur. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından önerilen bu aşı, birçok ülkede rutin aşılama programının bir parçasıdır ve toplum sağlığını korumada etkilidir.

Difteri, tetanoz ve boğmaca aşısı, farklı yaş gruplarına ve ihtiyaçlara göre çeşitli isimlerle pazarlanmaktadır. Bu isimler, aşının içeriğine, formülasyonuna ve hedef kitlesine bağlı olarak değişir. İşte yaygın olarak kullanılan bazı aşı isimleri:

• DTaP: Çocuklar için tasarlanmış difteri, tetanoz ve aselüler boğmaca aşısıdır. Genellikle bebeklik döneminde 2, 4, 6 ve 18. aylarda, ardından 4-6 yaş arasında rapel doz olarak uygulanır. Örnek markalar arasında Infanrix ve Daptacel bulunur.
• Tdap: Ergen ve yetişkinler için geliştirilmiş bir rapel aşıdır; difteri ve tetanoz toksoidleri ile aselüler boğmaca bileşenini içerir. Genellikle 11-12 yaşlarında ve yetişkinlikte her 10 yılda bir önerilir. Yaygın markalar Adacel ve Boostrix'tir.
• Td: Sadece difteri ve tetanoz için olan rapel aşıdır; boğmaca bileşeni içermez. Genellikle Tdap sonrası yetişkinlerde her 10 yılda bir uygulanır.
• Beşli Karma Aşı: DTaP'ye ek olarak çocuk felci (polio) ve Haemophilus influenzae tip b (Hib) aşılarını da içeren kombinasyon aşısıdır. Örnek olarak Pentaxim veya Infanrix Hexa verilebilir.

Bu aşılar, dünya genelinde farklı üreticiler tarafından geliştirilmiş olup, ülkelere göre marka isimleri değişiklik gösterebilir. Örneğin, Türkiye'de ulusal aşı programında Beşli Karma Aşı (DTaP-IPV-Hib) yaygın olarak kullanılır. Aşı seçimi ve uygulama programı, sağlık otoritelerinin önerilerine göre yapılmalıdır. Unutmayın, bu aşılar güvenli ve etkilidir; yan etkiler genellikle hafif (ateş, şişlik) olup ciddi reaksiyonlar nadirdir.