Bcg aşısı hangi hastalıklara karşı koruma sağlar?

BCG aşısının koruyucu etkileri tüberkülozla sınırlı değildir. Bu aşı, bağışıklık sistemini eğiterek çeşitli enfeksiyonlara karşı geniş bir koruma kalkanı oluşturma potansiyeline sahiptir. Koruma mekanizmaları ve etki alanları hakkında güncel bilgiler şu şekilde özetlenebilir:

25 Kasım 2025

BCG Aşısının Koruduğu Hastalıklar


BCG (Bacillus Calmette-Guérin) aşısı, başlıca tüberküloz (verem) hastalığına karşı koruma sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir aşıdır. Özellikle çocuklarda ciddi formlarda görülen tüberkülozun önlenmesinde etkilidir. Aşağıda, BCG aşısının koruma sağladığı hastalıklar ve ilişkili durumlar detaylı olarak açıklanmaktadır:

  • Tüberküloz (Verem): BCG aşısının temel hedefi, Mycobacterium tuberculosis bakterisinin neden olduğu tüberküloz hastalığıdır. Aşı, özellikle çocuklarda menenjit ve miliyer tüberküloz gibi yaygın ve ciddi formları önlemede yüksek etkinliğe sahiptir. Yetişkinlerde akciğer tüberkülozuna karşı koruma oranı değişkenlik gösterse de, ağır hastalık riskini azaltabilir.
  • Lepra (Cüzzam): BCG aşısının, Mycobacterium leprae bakterisinin neden olduğu lepra hastalığına karşı kısmi koruma sağladığı bilinmektedir. Özellikle endemik bölgelerde yapılan çalışmalar, aşının lepra insidansını azaltmada rol oynadığını göstermiştir. Bu koruma, tüberküloz ve lepra bakterileri arasındaki antijenik benzerliklerden kaynaklanır.
  • Bazı Tüberküloz Dışı Mikobakteri Enfeksiyonları: BCG aşısı, tüberküloz dışındaki mikobakteri türlerinin neden olduğu bazı enfeksiyonlara karşı da çapraz koruma sağlayabilir. Örneğin, Mycobacterium ulcerans'ın neden olduğu Buruli ülseri gibi hastalıkların önlenmesinde dolaylı bir etkisi olabilir, ancak bu konudaki kanıtlar sınırlıdır.
  • Mesane Kanseri Tedavisinde Destekleyici Rol: BCG aşısı doğrudan bir hastalığa karşı koruma sağlamasa da, mesane kanseri tedavisinde immünoterapi olarak kullanılır. Burada aşı, tüberküloza karşı geliştirdiği bağışıklık yanıtını tetikleyerek tümör hücrelerinin yok edilmesine yardımcı olur.

Önemli Notlar:


BCG aşısının koruyuculuğu, coğrafi bölgelere, aşının uygulandığı yaşa ve bireyin bağışıklık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Genellikle tüberkülozun yaygın olduğu ülkelerde bebeklik döneminde rutin olarak uygulanır. Aşının, hafif lokal reaksiyonlar dışında ciddi yan etkileri nadirdir, ancak bağışıklık sistemi zayıf bireylerde dikkatle değerlendirilmelidir. Koruma süresi genellikle 10-15 yıl olarak kabul edilir, bu nedenle yüksek risk altındaki gruplarda rapel dozlar gerekebilir.

Sonuç olarak, BCG aşısı öncelikle tüberküloza karşı koruma sağlar, ancak lepra ve bazı diğer durumlarda da faydalı olabilir. Aşılama politikaları, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) gibi kuruluşların önerileri doğrultusunda belirlenmektedir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;