5'li karma aşı içeriği nedir ve hangi bileşenleri var?

5'li karma aşı, bebeklerde ve küçük çocuklarda beş farklı hastalığa karşı koruma sağlayan kombine bir aşıdır. Bu aşı, tek bir enjeksiyonla birden fazla hastalığa karşı bağışıklık kazandırarak aşı sayısını azaltır ve uygulama kolaylığı sağlar. Genellikle bebeklik döneminde rutin aşılama programı kapsamında uygulanır ve çocukları ciddi enfeksiyonlardan korumayı amaçlar. 5'li karma aşı, gelişmiş ülkelerde yaygın olarak kullanılan güvenli ve etkili bir aşıdır, yan etkileri genellikle hafif ve geçicidir.

5'li karma aşı, aşağıdaki beş hastalığa karşı koruyucu bileşenleri içerir:

• Difteri: Bu bileşen, difteri toksoidini içerir ve Corynebacterium diphtheriae bakterisinin neden olduğu ciddi solunum yolu enfeksiyonuna karşı bağışıklık sağlar. Difteri, boğazda gri bir zar oluşumu ve nefes almada zorluk gibi belirtilere yol açabilir.
• Boğmaca: Boğmaca bileşeni, Bordetella pertussis bakterisine karşı koruma sağlar. Bu, öksürük nöbetleri, nefes darlığı ve bazen zatürre gibi komplikasyonlara neden olan bulaşıcı bir solunum hastalığıdır. Aşı, inaktive edilmiş bakteri veya antijenleri içerebilir.
• Tetanos: Tetanos bileşeni, Clostridium tetani bakterisinin toksoidini içerir ve bu bakterinin neden olduğu kas spazmları, çene kilitlenmesi ve solunum yetmezliği gibi ciddi sinir sistemi sorunlarına karşı korur. Tetanos, genellikle toprak veya paslı nesnelerden bulaşır.
• Çocuk felci (Polio): Bu bileşen, inaktive edilmiş poliovirüs içerir ve çocuk felcine karşı bağışıklık sağlar. Çocuk felci, sinir sistemini etkileyerek kalıcı felce veya ölüme yol açabilen viral bir hastalıktır. Aşı, virüsün üç tipine karşı koruma sunar.
• Haemophilus influenzae tip b (Hib): Hib bileşeni, Haemophilus influenzae tip b bakterisine karşı koruma sağlar ve menenjit, zatürre ve epiglottit gibi ciddi enfeksiyonları önler. Bu, özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda yaygın bir bakteriyel tehdittir.

5'li karma aşı, genellikle bebeklerde 2, 4, 6 ve 18. aylarda olmak üzere dört doz halinde uygulanır. Bazı ülkelerde ek dozlar önerilebilir. Aşı, kas içine enjeksiyon yoluyla verilir ve yan etkileri genellikle hafiftir; bunlar arasında enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık, hafif ateş veya huzursuzluk sayılabilir. Nadiren ciddi alerjik reaksiyonlar görülebilir, bu nedenle aşı sonrası gözlem önemlidir. 5'li karma aşı, bireysel aşılara kıyasla daha az enjeksiyon gerektirdiği için hem çocuk hem de ebeveynler için avantajlıdır ve toplum sağlığını destekler.