Tetanoz Aşısı

Tetanos aşısı, tetanos hastalığından korunmak için uygulanmalıdır. Çocukluk çağlarında Sağlık Bakanlığı tarafından tam bir etki sağlaması için, beş doz olarak uygulanmaktadır. DBT (Difteri, boğmaca, tetanos) aşısı halk arasında karma aşı olarak bilinir. 2.3 ve 4. Aylarda ilk üç doz, 16 ve 24. Aylarda dördüncü doz, ilköğretim 1. Sınıfta beşinci doz yapılarak, uzun süreli koruma sağlanır. Yeni doğan tetanoslarının önlenmesi açısından, hamilelere iki doz aşı yapılmalıdır. Yaralanma durumunda doktor tarafından kişinin aşı durumu değerlendirilmelidir. Aşıları tam olarak yapılmış olan kişilere, yarası kirli olması durumunda aşıların üzerinden 5 yıl geçmişse, yarasının temiz olması durumunda aşılarının üzerinden 10 geçmişse tekrar aşılama yapılır. Kirli olan yaralara tetanos immün globülini de yapılması fayda sağlayacaktır. Çocukluk yıllarında yapılan aşı üç hastalığa karşı yüksek oranda koruma sağlamaktadır. Ölü difteri, tetanos ve boğmaca mikrobunu içeren aşı, boğmaca mikrobunun yan etkilerinden dolayı son zamanlarda boğmaca toksinlerinden oluşan DaBT şeklinde uygulanmaktadır. Bu aşı diğerinden daha fazla etkili olmasa da yan etkileri daha az olacaktır.

Hastalığın geçirilmiş olması bağışıklık sağlamayacaktır. Hastalığa karşı çocukluk yıllarında üç doz aşı uygulanması tam korunmayı sağlayacaktır. Tetanos mikrobu canlı olarak uygulanmadığı için, on yıl sonra bağışıklık azalacaktır. Her on yılda bir tekrarlanacak aşı sayesinde %100 korunma sağlanacaktır. Çocukluk yıllarından sonra tekrarlanacak aşı sadece dT tetanos aşısı olarak uygulanmaktadır. Salgıladığı zehir sayesinde vücudu etkisi altına alan tetanos mikrobu felç ve kasılmalara neden olarak, solunumu felç eder. Hasta solunum yetmezliğinden hayatını kaybeder. Bu sebeple aşılanmayı ihmal etmemeliyiz.

Aşının en sık rastlanan yan etkisi aşının yapıldığı yerde kızarıklık, hassasiyet, ağrı ve şişliktir. Yapılacak 4 ve 5. Dozlardan sonra daha fazla görülen bu etkiler, iki gün içerisinde ortaya çıkar. Bazı durumlarda aşının yapıldığı bacak veya kolun tamamen şiştiği de görülür. Yaklaşık olarak dört gün devam eden etkiler, kendiliğinden düzelmektedir. Bazı durumlarda ateş, iştahsızlık ve halsizlik belirtileri de görülebilir. Aşılanmadan sonra görülen nedensiz ağlamalar, bazı ateşli durumlarda kasılmalar izlenebilir. Ateşin yol açtığı kasılma nöbetlerini önlemek için, ateş düşürücüler verilmesi gerekir.

Hamile bayanların gebeliğinin 20. Haftasından itibaren iki doz aşı uygulanmalıdır. Yeni doğan bebeklerde tetanos olma riski oldukça yüksektir. Emme güçlüğü çekmeleriyle ortaya çıkan bu durum 3-28 gün arasında kendini gösterir. Doğumun steril olmayan ortamlarda yapılması, göbek kordonunun kesilmesi sırasında hijyenin sağlanamaması ve anne adayının aşısız olması durumunda risk teşkil edecek olan, yeni doğan tetanosunu ortadan kaldırmak, sadece aşılanmaya dikkat ederek sağlanacaktır. Aşılanan annelerin bebekleri doğum sırasında koruyucu etkisi olan tetanos toksinleriyle doğacaktır.